Wat is het effect van glyfosaat op parkinson?
- Afgerond onderzoek
Studie: De effecten van glyfosaat en glyfosaat-gebaseerde herbiciden op de progressie en ontwikkeling van de ziekte van Parkinson
Onderzoeker: Robert-Jan van der Wijk, begeleiding van dr. Lars van der Heide
Instelling: Swammerdam Institute for Life Sciences, Molecular Neuroscience
Doelstellingen
De ziekte van Parkinson is een hersenaandoening die bewegingsproblemen veroorzaakt door het verlies van dopamine-producerende zenuwcellen. Hoewel ouderdom de grootste risicofactor is, worden ook omgevingsfactoren zoals pesticiden in verband gebracht met parkinson. Sommige pesticiden, zoals rotenon, veroorzaken aantoonbaar parkinsonachtige symptomen, maar de rol van glyfosaat (het belangrijkste ingrediënt in veel herbiciden) is nog onduidelijk.
Dit onderzoek beoordeelt bestaande studies om te bepalen of blootstelling aan glyfosaat kan bijdragen aan parkinson. Het onderzoekt hoe glyfosaat dopamine kan beïnvloeden, celdood kan veroorzaken of samen met andere chemicaliën
neurotoxiciteit kan verhogen. Aangezien glyfosaat wereldwijd een veelgebruikt bestrijdingsmiddel is, is het belangrijk om de mogelijke gezondheidsrisico’s te begrijpen.
Onderzoeksdetails
Het onderzoek analyseert experimenten op dieren, menselijke gevallen en laboratoriumstudies met gekweekte cellen. De belangrijkste onderzoeksterreinen zijn:
- Directe effecten op dopamine-neuronen: Sommige studies tonen aan dat glyfosaat deze cellen beschadigt, maar alleen bij extreem hoge concentraties. Andere studies zien geen effect.
- Invloed op dopamine-neurotransmissie: Onderzoek laat tegenstrijdige resultaten zien
- sommige studies tonen een verhoging van de dopamineproductie, terwijl andere juist een verlaging waarnemen.
- Celdoodmechanismen: Glyfosaat wordt in verband gebracht met verschillende vormen van celdood, zoals apoptose (geprogrammeerde celdood) en ferroptose (ijzer-gerelateerde celdood), maar deze bevindingen komen voornamelijk uit niet-parkinson-gerelateerde celstudies.
- Indirecte effecten: Glyfosaat kan zenuwcellen mogelijk niet direct beschadigen, maar ze wel gevoeliger maken voor andere giftige stoffen. Het kan ook de darmflora beïnvloeden, wat steeds vaker wordt gekoppeld aan de ziekte van Parkinson.
- Menselijke studies: Een paar casestudies melden dat mensen parkinson-achtige symptomen ontwikkelden na blootstelling aan glyfosaat, maar deze gevallen zijn zeldzaam. Grootschalige bevolkingsstudies geven gemengde resultaten: sommige tonen een verband, andere niet.
Uitkomsten
Dit onderzoek geeft geen definitief antwoord op de vraag of glyfosaat parkinson veroorzaakt. Hoewel sommige studies een mogelijk verband suggereren, treden de meeste waargenomen effecten alleen op bij doses die veel hoger zijn dan normale milieublootstelling. De onderzoeker pleit voor meer studies met realistische blootstellingsniveaus en parkinson-relevante modellen.
Wat betekent dit?
Voor patiënten en verzorgers benadrukt dit onderzoek dat het verband tussen glyfosaat en parkinson nog niet duidelijk is. Blootstelling aan hoge doses kan schadelijk zijn, maar dagelijkse blootstelling uit het milieu lijkt veel lager te liggen dan in de meeste onderzoeken. Mensen die zich zorgen maken, kunnen voorzorgsmaatregelen nemen, zoals beschermende kleding dragen bij het gebruik van herbiciden.
Voor onderzoekers wijst deze studie op de noodzaak van beter ontworpen experimenten met menselijke celmodellen en realistische glyfosaatdoses. Ook moet worden onderzocht hoe glyfosaat samenwerkt met andere chemicaliën of via de darm-hersenas een indirect effect kan hebben.
Voor financiers benadrukt het onderzoek het belang van verdere studie naar omgevingsfactoren die bijdragen aan parkinson. Aangezien glyfosaat wereldwijd veel wordt gebruikt, kan zelfs een kleine invloed op het risico op parkinson grote gevolgen hebben voor de volksgezondheid.
