Wie was James Parkinson?
De ziekte van Parkinson is vernoemd naar Dr. James Parkinson, een Engelse arts, geboren op 11 april 1755 in Londen en overleden op 21 december 1824. Hij beschreef als eerste de verschijnselen van deze toen nog onbekende ziekte in zijn baanbrekende werk “An Essay on the Shaking Palsy” uit 1817. In dit essay merkte hij op dat de ziekte zich langzaam en progressief ontwikkelt, zonder duidelijk waarneembaar begin. Ook benoemde hij dat patiënten vaak al vóór de zichtbare symptomen een gevoel van zwakte en beven in een of beide handen ervaren.
Virtual James Parkinson
Op 30 april 2025 is Virtual James Parkinson geïntroduceerd: een digitale, op AI gebaseerde versie van Dr. James Parkinson, ontworpen om hedendaagse vragen over de ziekte te beantwoorden. Deze virtuele assistent is gebaseerd op historische afbeeldingen en kennis van Dr. Parkinson, zodat bezoekers op een toegankelijke manier meer te weten kunnen komen over de ziekte en zijn ontdekker.
Wereld Parkinson Dag
Elk jaar op 11 april, de geboortedag van James Parkinson, wordt wereldwijd extra aandacht gevraagd voor de ziekte van Parkinson tijdens Wereld Parkinson Dag. Op deze dag staan patiënten, onderzoekers en zorgverleners stil bij de impact van de ziekte en de voortgang in onderzoek en behandeling.
De ontdekker van de ziekte van Parkinson
Hoewel James Parkinson vooral bekend staat als arts, was hij ook actief als geoloog, wetenschapper en sociaal activist. Hij was medeoprichter van wetenschappelijke genootschappen en schreef handboeken over scheikunde en geologie. Zijn inzet voor maatschappelijke hervormingen blijkt uit zijn betrokkenheid bij politieke genootschappen, waaronder de London Corresponding Society for Reform of Parliamentary Representation
Essay on the Shaking Palsy
In “An Essay on the Shaking Palsy” beschreef Parkinson zes gevallen van wat hij ‘shaking palsy’ noemde: drie patiënten uit zijn praktijk en drie mensen die hij op straat observeerde. ‘Shaking’ verwijst naar de karakteristieke tremor, terwijl ‘palsy’ duidt op spierzwakte of verlamming. Hoewel eerdere artsen, zoals de Griek Galen, ook melding maakten van soortgelijke symptomen, was Parkinsons beschrijving zo gedetailleerd dat het andere artsen inspireerde tot verder onderzoek. Pas decennia later, rond 1872, werd de aandoening officieel naar hem vernoemd door de Franse neuroloog Jean-Martin Charcot.
Familie en loopbaan
James Parkinson was de zoon van John en Mary Parkinson. Zijn vader was chirurg en apotheker, wat James inspireerde tot een medische carrière. In 1783 trouwde hij met Mary Dale; samen kregen ze zes kinderen. Na het overlijden van zijn vader nam James de praktijk over en combineerde hij zijn werk als arts met onderzoek in onder meer scheikunde, geologie en paleontologie. Hij publiceerde ook pamfletten onder het pseudoniem ‘Old Hubert’ en zette zich in voor burgerrechten en sociale hervormingen.
Overlijden en nalatenschap
In 1824 kreeg Parkinson een beroerte waardoor hij verlamd raakte aan de rechterkant van zijn lichaam en zijn spraak verloor. Hij overleed op 69-jarige leeftijd in Londen. Zijn geboortedag wordt wereldwijd herdacht als Wereld Parkinson Dag.
Let op: meerdere James Parkinsons
Het is belangrijk te vermelden dat er door de geschiedenis heen meerdere personen met de naam James Parkinson zijn geweest. De James Parkinson waar de ziekte naar is vernoemd, is de Engelse arts geboren in 1755. Andere personen met dezelfde naam zijn actief geweest in verschillende vakgebieden, maar zij hebben geen directe relatie met de ziekte van Parkinson. Vermijd verwarring door in medische context altijd te verwijzen naar Dr. James Parkinson (1755-1824).
