11 april Wereld Parkinson Dag

Acties
4 april 2020

Elk jaar op 11 april wordt er tijdens de Wereld Parkinson Dag wereldwijd aandacht gevraagd voor Parkinson. Dit is de geboortedag van James Parkinson. Hij werd bekend door zijn publicatie (An Essay on the Shaking Palsy) in 1817. Dit heeft ervoor gezorgd dat Parkinson internationaal erkend wordt als ziekte.

De ziekte van Parkinson is vernoemd naar James Parkinson

James Parkinson was een Engelse arts (1755-1824) en beschreef als eerste de verschijnselen van deze toen nog onbekende ziekte. Hij ontdekte destijds al een niet-waarneembaar begin van de ziekte en dat de klachten zich langzaam progressief ontwikkelen. Ook meldt hij in zijn rapport over ‘shaking palsy’ dat patiënten, voor de ziekte zich daadwerkelijk uit, een gevoel van zwakte ervaren en beven van één of beide handen.

Wereld Parkinson Dag

11 april is de geboortedag van James Parkinson: dan wordt elk jaar Wereld Parkinson Dag georganiseerd. Er is dan wereldwijd extra aandacht voor de ziekte.

Wie was de ontdekker van de ziekte van Parkinson?

De ziekte van Parkinson is genoemd naar James Parkinson (1755-1824). Deze geboren en getogen Londenaar was een veelzijdig man. Hij werkte als arts, geoloog, neuroloog, wetenschapper en zette zich bovendien in als sociaal activist.

Shaking palsy

James Parkinson publiceerde verschillende medische artikelen. Hij is het meest bekend om zijn ‘Essay on the Shaking Palsy‘ (1817). Een zeer belangrijk document; hierin beschreef hij wat later bekend zou zijn als de ziekte van Parkinson. Hij bestudeerde symptomen van langdurig trillen in verschillende delen van het lichaam, met name in de handen en armen. Shaking verwijst naar het trillen/de tremor, palsy naar de verzwakking/verlamming van de spieren.

Andere artsen – zoals de Griek Galen – schreven al eerder over shaking palsy. Parkinson’s beschrijvingen waren echter zo gedetailleerd dat hij anderen inspireerde om het ‘shaking palsy syndroom’ nader te onderzoeken. Vier decennia later verbond de Franse arts Jean-Martin Charcot de naam van James Parkinson aan het syndroom. De ziekte van Parkinson kreeg pas aandacht in de twintigste eeuw. In 1912 publiceerde de Amerikaan J.G. Rowntree een artikel over de ziekte in het ‘Bulletin of the Johns Hopkins Hospital’, waarin hij James Parkinson erkenning gaf.

Parkinson privé en beroepsmatig

James Parkinson werd op 11 april 1755 geboren. Hij is de zoon van John en Mary Parkinson. Zijn vader was de plaatselijke chirurg en apotheker en dat inspireerde James al vroeg om ook voor een carrière in de medische hoek te gaan. Hij leerde Latijn, Grieks, natuurfilosofie en steno: dat vond men essentiële basisvakken voor een arts. Er zijn weinig details bekend over zijn medische opleiding, maar geschiedkundigen vonden wel enkele aanwijzingen in zijn publicaties. Parkinson studeerde aan the London Hospital Medical College in 1776 en kreeg zijn diploma van the Royal College of Surgeons. Parkinson was ook beïnvloed door John Hunter, een onderzoeker met specifieke belangstelling voor biologie, pathologie en medische wetenschap. In zijn aantekeningen noemt Parkinson Hunter’s beschrijvingen van tremor en verlamming.

James Parkinson kreeg zes kinderen

In 1781 trouwde James met Mary Dale en samen kegen ze zes kinderen. Hij nam de praktijk van zijn vader over na diens dood in 1794. Naast zijn werk als arts, verdiepte hij zich in scheikunde, geologie, politiek en paleontologie. Hij was medeoprichter van wetenschappelijke genootschappen voor geneeskunde en geologie en schreef handboeken over scheikunde. Als sociaal activist publiceerde hij verschillende pamfletten, zowel onder eigen naam als onder het pseudoniem Old Hubert. Hij pleitte voor directe burgerrepresentatie in the House of Commons. Ook was Parkinson lid van verschillende geheime politieke genootschappen. Één daarvan – the London Corresponding Society for Reform of Parliamentary Representation – werd zelfs verdacht van betrokkenheid bij een complot om King George III te vermoorden. Alle beschuldigingen werden later ingetrokken.

Geleidelijk verschoof de interesse van Parkinson naar geologie. Hij bestudeerde fossielen van planten en dieren. En hij participeerde 50 jaar vóór Charles Darwin in het debat over wetenschap en de religieuze verklaring van het leven. Hij erkende dat de ‘creation of life’ een lange ontwikkelingsperiode kende maar dat hij geloofde dat dit gebeurde aan de hand van God.

In 1824 werd Parkinson getroffen door een beroerte die de rechterkant van zijn lichaam verlamde en waardoor hij niet meer kon praten. Op 21 december van dat jaar overleed hij op 69-jarige leeftijd. Zijn geboortedag – 11 april – wordt Wereld Parkinson Dag. Deze dag luidt een periode in van wereldwijde extra aandacht voor de ziekte van Parkinson.